Czy picie yerba mate w ciąży i tuż po niej jest bezpieczne?

Ciąża i karmienie piersią to wyjątkowy czas dla kobiety, kiedy szczególną uwagę zwraca się na dietę i styl życia. Przyszłe mamy-mateistki zastanawiają się, czy picie yerba mate w trakcie ciąży i tuż po niej jest bezpieczne. Czy yerba mate może zaszkodzić dziecku? To jedna z najczęściej poruszanych kwestii w rozmowach telefonicznych i wiadomościach, jakie do nas wysyłacie. W dzisiejszym wpisie postaramy się rozwiać wszelkie wątpliwości.

Spis treści:

1. Yerba mate – co to takiego?
2. Yerba w ciąży – fakty i mity
3. Yerba mate a karmienie piersią – wszystko, co warto wiedzieć
4. Jak pić yerba mate podczas ciąży i przy karmieniu piersią? Zalecenia ekspertów
5. Moc yerba mate – korzyści dla mamy i maluszka. Podsumowanie

Yerba mate – co to takiego?

Yerba mate to napar z liści ostrokrzewu paragwajskiego (łac. Ilex paraguariensis). Wywodzi się z krajów Ameryki Południowej, gdzie wiąże się z nią cała kultura i tradycja parzenia i spożywania, zakorzeniona głęboko w liczącej setki lat historii Indian Guarani. Ze względu na pobudzające i zdrowotne właściwości, popularność yerba mate wybiega coraz dalej poza granice Ameryki Łacińskiej. Coraz więcej zwolenników znajduje również w Polsce. Napar charakteryzuje się intensywnym smakiem i bogatym składem odżywczym. Zawiera kofeinę, witaminy, minerały i antyoksydanty, za sprawą których wykazuje energetyzujące działanie, poprawia koncentrację i pamięć, a także korzystnie wpływa na układ pokarmowy i odpornościowy. Yerba mate to napar, który niesie ze sobą wiele korzyści, ale czy jest bezpieczna w trakcie ciąży? Czy można bez obaw pić yerba mate, karmiąc piersią?

Yerba w ciąży – fakty i mity

Yerba mate w ciąży to temat, który budzi wiele pytań i wątpliwości. Głównym zmartwieniem jest wysoka zawartość kofeiny, jaka znajduje się w yerbie. Kofeina to naturalny stymulant, który może wpływać na organizm na różne sposoby. Przede wszystkim docenia się ją za pobudzające działanie. Dawka kofeiny w postaci naparu z yerba mate potrafi skutecznie postawić na nogi rankiem lub dodać energii w trakcie dnia. Yerba mate może więc pomóc w walce z chronicznym zmęczeniem i uczuciem apatii, które często towarzyszą ciąży. Ponadto, dzięki zawartości antyoksydantów, yerba mate może również wspierać układ odpornościowy i poprawiać perystaltykę jelit, co jest szczególnie ważne w przypadku problemów trawiennych, takich jak zaparcia czy wzdęcia. Z drugiej strony, moczopędne działanie yerba mate może prowadzić do odwodnienia, a nadmierne spożycie kofeiny może być przyczyną podwyższenia ciśnienia tętniczego krwi, co w efekcie może okazać się niebezpieczne dla przyszłej mamy i jej dziecka.

Badania naukowe dotyczące wpływu yerba mate, jak i samej kofeiny na kobiety w ciąży są mocno ograniczone – głównie ze względu na etyczne kwestie związane z prowadzeniem badań na kobietach ciężarnych. Większość dostępnych danych pochodzi z przeprowadzanych ankiet i obserwacji. Ich wyniki są niejednoznaczne. Niektóre ze źródeł naukowych nie wykazują żadnego negatywnego wpływu kofeiny na płód, podczas gdy inne sugerują, że nadmierne spożycie pobudzających napojów może zwiększać ryzyko poronienia lub niskiej masy urodzeniowej dziecka. Eksperci są jednak zgodni co do tego, że spożywanie yerba mate, jak i innych napojów zawierających kofeinę podczas ciąży nie jest niebezpieczne, przy zachowaniu umiaru i ostrożności.

Yerba a karmienie piersią – wszystko, co warto wiedzieć

Wpływ yerba mate na laktację to kolejny aspekt, który również warto omówić. Kofeina zawarta w spożywanych napojach może przenikać do mleka matki – właśnie ta kwestia budzi najwięcej wątpliwości i obaw. Niewykształcone i nierozwinięte w pełni narządy maluszka nie są w stanie tak szybko poradzić sobie z metabolizowaniem kofeiny. Podczas gdy średni czas półtrwania pobudzającej substancji w organizmie osoby dorosłej wynosi około 2-10 godzin, u noworodka może trwać to nawet 100 godzin. W efekcie, malutkie dziecko spożywające mleko mamy, która regularnie pije yerba mate, może być nadpobudliwe i mieć kłopoty z zaśnięciem. W praktyce, takie objawy są rzadkie i zazwyczaj występują w przypadku skrajnego przedawkowania kofeiny, dlatego tu także wskazana jest szczególna ostrożność. Podobnie, jak w przypadku badań dotyczących wpływu kofeiny na kobiety w ciąży, dostęp do specjalistycznych publikacji i źródeł naukowych jest ograniczony, ale na podstawie ankiet i obserwacji eksperci wskazują, że umiarkowane spożycie yerba mate i innych pobudzających napojów podczas karmienia piersią nie powinno stanowić zagrożenia. Tak samo jak podczas ciąży, tak i w trakcie karmienia piersią kluczowe jest zachowanie umiaru w spożywaniu pobudzających napojów. Ważne jest, aby świeżo upieczone mamy były świadome potencjalnych skutków ubocznych i monitorowały reakcje zarówno swojego organizmu, jak i dziecka, a wszelkie wątpliwości konsultowały z lekarzem.

Jak pić yerba mate podczas ciąży i przy karmieniu piersią? Co mówią specjaliści?

Jak już wspomnieliśmy w poprzednich akapitach, na podstawie dostępnych danych eksperci zgodnie podkreślają, że umiarkowane spożycie produktów zawierających kofeinę, w tym yerba mate, nie jest niebezpieczne w trakcie ciąży i tuż po niej – ale bardzo ważne jest zachowanie ostrożności i umiaru. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) wskazuje maksymalną dzienną dawkę wynoszącą 300 mg kofeiny. Brytyjski National Health Service (NHS) wskazuje z kolei granicę 200 mg kofeiny dziennie. Podobne zalecenia, czyli maksymalnie 200-300 mg kofeiny / dzień możemy znaleźć w publikacji polskiego Instytutu Matki i Dziecka. Jedna porcja yerba mate zawiera od 70 do 90 mg kofeiny, co oznacza, że przyszłe i młode mamy mogą bez obaw wypić około 2-3 porcje yerba mate dziennie.

A jak przygotować napar i na co zwracać uwagę? Sam sposób przygotowania i picia yerba mate w tym wyjątkowym okresie niewiele różni się od standardowego – potrzebne jest do tego matero, czyli specjalne, profilowane naczynko, bombilla, czyli metalowa rurka zakończona filtrem oraz woda o temperaturze nie wyższej niż 70-80°C. Miłośniczki yerba mate przyzwyczajone do mocnego naparu, powinny zmniejszyć ilość suszu wsypywanego do naczynka – wystarczą około 1-2 łyżeczki. Ważne jest też, aby wybierać wysokiej jakości yerba mate, wolną od potencjalnie szkodliwych dla zdrowia, sztucznych aromatów i ziół, które mogą być niezalecane w ciąży. Ze swojej strony szczególnie polecamy łagodniejsze w smaku, suszone powietrzem kompozycje brazylijskiej marki Verde Mate Green – wszystkie dodatki, jakie się w nich znajdują, są wyłącznie naturalnego pochodzenia.

Moc yerba mate – korzyści dla mamy i maluszka. Podsumowanie

Udało nam się już odpowiedzieć na pytanie, czy w ciąży można bez obaw pić yerba mate, a także rozwialiśmy kwestię: yerba mate a karmienie piersią – czy jest to bezpieczne? Teraz zastanówmy się, czy w ogóle warto pić napar z ostrokrzewu paragwajskiego w tym wyjątkowym czasie? Yerba mate to napój, który ma wiele do zaoferowania. Przyjrzyjmy się korzyściom, jakie może przynieść przyszłym i młodym mamom:

• Pobudzające właściwości: przede wszystkim, yerba mate zawiera kofeinę, która działa energetyzująco. Dla przyszłych i młodych mam, które często czują się zmęczone i ospałe, yerba mate może być zbawieniem. Dodaje energii, pomaga odzyskać siły witalne i chęć do działania. To szczególnie ważne, gdy nocne wstawanie do dziecka staje się codziennością.
• Poprawa koncentracji: yerba mate poprawia również koncentrację i skupienie. Zmiany hormonalne w ciąży mogą powodować rozkojarzenie i problemy z uwagą. Porcja yerba mate może pomóc w lepszym skupieniu się na codziennych obowiązkach.
• Właściwości adaptogenne: substancje czynne zawarte w yerba mate wspierają organizm w radzeniu sobie ze stresem i zmęczeniem. To kolejny powód, dla którego warto sięgnąć po ten napar w trudnych momentach.
• Korzystny wpływ na układ pokarmowy: yerba mate łagodzi nudności, wzdęcia i zaparcia, które często towarzyszą ciąży. Dzięki temu przyszłe mamy mogą czuć się bardziej komfortowo.
• Pomoc w utracie wagi: kolejną zaletą yerba mate jest jej zdolność do hamowania głodu. To może być pomocne w kontrolowaniu napadów wilczego apetytu w ciąży oraz w utracie zbędnych kilogramów po porodzie. Yerba mate może być więc wsparciem w utrzymaniu zdrowej wagi.
• Właściwości antyoksydacyjne: yerba mate to bogate źródło antyoksydantów, które zwalczają wolne rodniki, co przekłada się na lepszą ochronę przed infekcjami. W okresie ciąży i karmienia piersią, kiedy odporność jest szczególnie ważna, yerba mate może być cennym wsparciem.
• Działanie przeciwzapalne: ciężarne kobiety często skarżą się na różnego rodzaju obrzęki – opuchnięte kostki, stopy czy dłonie. Yerba mate, dzięki swoim właściwościom, może pomóc w łagodzeniu stanów zapalnych i wspierać ogólne zdrowie.

Yerba mate w trakcie ciąży i podczas karmienia piersią może być cennym wsparciem w walce ze zmęczeniem i dla całego organizmu. Dodaje energii, poprawia koncentrację i wspiera zdrowie. Ważne jest jednak, aby zachować umiar i ostrożność, a także monitorować spożycie kofeiny i wybierać wysokiej jakości susz! Pamiętajmy, że każdy organizm jest inny i może reagować na działanie kofeiny w różny sposób. Dlatego w razie jakichkolwiek wątpliwości, zawsze warto skonsultować się z lekarzem przed wprowadzeniem pożywienia o silnym działaniu do swojej diety – szczególnie w tych dwóch wyjątkowych okresach życia. Dzięki temu można cieszyć się korzyściami płynącymi z yerba mate, jednocześnie minimalizując ryzyko dla matki i dziecka.

Źródła informacji:

1. Wikipedia: Yerba mate.
2. C.I. Heck, E.G. de Mejia, Yerba Mate Tea (Ilex paraguariensis): a comprehensive review on chemistry, health implications, and technological considerations, J Food Sci, 2007.
3. I.S. Santos, A. Matijasevich, C.J. Valle Neiva, Maté drinking during pregnancy and risk of preterm and small for gestational age birth, The Journal of Nutrition, 2005.
4. S. Morgan, G. Koren, P. Bozzo, Is caffeine consumption safe during pregnancy?, Can Fam Physician, 2013.
5. A. Pawłowska-Muc, A.B. Pilewska-Kozak, Używki w ciąży – kofeina = Stimulants in pregnancy – caffeine, Journal of Education Health and Sport, 2015.
6. National Health Service.
7. World Health Organization.
8. Instytut Matki i Dziecka.