Jak parzyć yerba mate? Przewodnik dla początkujących

Wielu naszych klientów pyta o to, jak zaparzyć yerba mate? Szczególnie na początku przygody z tym napojem może wydawać się to nieco skomplikowane. Pozory zazwyczaj mylą i jak się okazuje, jest to bardzo proste, a sztuka parzenia yerba mate szybko wchodzi w nawyk.

Spis treści:

1. Yerba mate - jak parzyć? Nawiązanie do tradycji Indian Guarani
2. Co potrzebujesz, aby zaparzyć yerba mate?
3. Jak prawidłowo parzyć yerba mate?
4. Parzenie yerby jest banalnie proste!

Yerba mate - jak parzyć? Nawiązanie do tradycji Indian Guarani

Wiele osób mylnie kojarzy yerba mate z herbatą. Herbata to napar z liści herbaty chińskiej (łac. Camellia sinensis) - rośliny pochodzącej pierwotnie z Azji, z gór na pograniczu Chin, Indii i Mjanmy. Yerba mate z kolei powstaje z ostrokrzewu paragwajskiego (łac. Ilex paraguariensis), który dorasta na pograniczu czterech południowoamerykańskich krajów: Paragwaju, Brazylii, Argentyny i Urugwaju. Choć nie są tym samym, to mają sporo wspólnego - obydwa napoje są naparami z wysuszonych i rozdrobnionych liści roślin i zwykle pije się je na ciepło. W przypadku herbaty sprawa jest prosta. Potrzebujesz kubka i naczynia, w którym zagotujesz wodę - czajnika lub zwykłego garnka. Jeśli pijesz herbatę liściastą, możesz też skorzystać z zaprzecza, choć nie jest to konieczne, jeśli nie przeszkadzają ci dostające się do ust liście. Listki herbaty zalewasz wrzącą lub lekko ostudzoną wodą, czekasz kilka minut aż się zaparzy i gotowe - możesz pić pyszny, aromatyczny napój. Z yerba mate jest to już trochę bardziej skomplikowane, choć wiele rzeczy można uprościć. Skomplikowanie wynika z pewnego rytuału, wywodzącego się z tradycji Indian Guarani, którzy jako pierwsi odkryli właściwości ostrokrzewu paragwajskiego i setki lat temu pili napar z jego wysuszonych liści. W piciu yerba mate ważne jest to, jakich narzędzi używasz do jej przyrządzenia, w jaki sposób przygotowujesz susz przed zaparzeniem. Istotna w przygotowaniu yerba mate jest też temperatura wody. To wszystko tworzy wokół kultury picia i parzania yerby pewną aurę tajemniczości, dodaje szczyptę magii. Jeśli więc chcesz trzymać się tradycyjnej metody parzenia yerba mate, musisz przestrzegać kilku zasad.

Co potrzebujesz, aby zaparzyć yerba mate?

Zachęcony opowieściami znajomych, licznymi artykułami o yerba mate zastanawiasz się - jak ją parzyć? Zanim zaparzysz swoją pierwszą yerbę, musisz zaopatrzyć się w kilka niezbędnych narzędzi:

Matero - to profilowane naczynko, w którym będziesz przygotowywać swój napój. Indianie Guarani pili yerbę w naczyniach wykonanych z wydrążonego, wysuszonego i zdrewniałego owocu tykwy. Do dziś można kupić takie naczynko. Tradycyjnie matero wykonywane są także z drewna, najczęściej z drzewa palo santo lub algarrobo. Naturalne naczynia wykonane z tykwy lub drewna mają wiele zalet - są wykonywane ręcznie, jedyne w swoim rodzaju i niepowtarzalne, są ekologiczne, a także wpływają na smak i aromat naparu dodając mu niezwykle interesujące, wyjątkowe nuty. Z drugiej strony naczynka wykonane z organicznego materiału są mniej trwałe i trzeba o nie odpowiednio dbać - jeśli chcesz wiedzieć jak, przeczytaj koniecznie wpis na naszym blogu. Obecnie najbardziej popularne i najłatwiej dostępne są naczynka ceramiczne.

Bombilla to metalowa rurka, zakończona filtrem, który oddziela napar od fusów. Susz yerba mate jest znacznie drobniejszy od klasycznej herbaty, przez co picie yerby bez bombilli jest nieprzyjemne - drobne kawałki listków i gałązek zostają na zębach i drażnią gardło. Właśnie z tego powodu Indianie Guarani zaczęli pić napar z ostrokrzewu poprzez bambusową lub trzcinową słomkę, która setki lat później zastąpiona została metalową bombillą. Dziś zakupić można bombille wykonane z bambusa, drewna i różnych rodzajów metalu - stali nierdzewnej, niklu, alpaki czy srebra. Dzisiejsze bombille wyposażone są też w różne filtry - w zależności od rodzaju yerba mate, sposobu parzenia i potrzeb osoby pijącej napar.

Bombilla, podobnie jak matero, wymaga odpowiedniej pielęgnacji, żeby służyła jak najdłużej. Do jej dokładnego umycia, może przydać się specjalny czyścik.

Yerba mate możesz zalewać wielokrotnie, dlatego warto też zaopatrzyć się w termos, choć nie jest to obowiązek. Dzięki niemu możesz zaoszczędzić czas na gotowanie wody przed każdym zalaniem yerby, ułatwi też zabranie napoju w podróż. W naszym sklepie dostępny jest szeroki wybór termosów o różnych funkcjach - sprawdź koniecznie kategorię „Gadżety i dodatkowe akcesoria do yerba mate”.

Do parzenia yerba mate przydatny może być również termometr lub czajnik z wbudowanym termometrem, który pomoże precyzyjnie zmierzyć temperaturę wody.

Na koniec - najważniejsza kwestia: wybierz odpowiedni dla siebie rodzaj yerba mate. Susz z dużą zawartością pyłu będzie mocny w smaku i w działaniu, z kolei yerba składająca się z praktycznie samych liści będzie łagodniejsza. Patyczki są „wypełniaczem”, więc im jest ich mniej, tym napar będzie bardziej pobudzający. Na smak yerby ma też wpływ sposób suszenia roślin. Mate suszona ciepłym powietrzem jest łagodna w smaku, nie tak goryczkowa, z kolei suszenie dymem wpływa na to, że smak naparu jest mocniejszy i bardziej wyrazisty.

Jak prawidłowo zaparzyć yerba mate? Jaka jest idealna temperatura wody do yerba mate? Ile czasu parzyć? Parzenie yerba mate krok po kroku

Według tradycyjnej metody, parzenie yerba mate wymaga wykonania kilku czynności:

Krok 1. Pierwszym krokiem jest wsypanie suszu do matero. Ilość jest zależna od tego, jak mocny napar chcesz przyrządzić. Zwykle wsypuje się około 1/4 - 3/4 objętości naczynka. Wiadomo, im więcej suszu, tym mocniejsza będzie twoja mate, dlatego też na początek zacznij od wsypania 2-3 łyżeczek zmielonych liści (około 15 g).

Krok 2. Kolejnym krokiem, według tradycji, jest zakrycie matero dłonią i odwrócenie go do góry dnem, a następnie energiczne potrząśnięcie. W ten sposób część pyłu zostanie na twojej dłoni i nie zatka sitka w bombilli. Wybierając yerbę bez gałązek i pyłu możesz pominąć ten krok.

Krok 3. Po obróceniu matero do pozycji wyjściowej, przechyl je pod kątem tak, aby na jednej jego ściance utworzył się „kopczyk” z suszu i odsłoniło się dno naczynka.

Krok 4. Na kopczyku ułóż bombillę, filtrem do dołu - tak, by dotykała dna matero.

Krok 5. Ostrożnie przechyl matero do pozycji pionowej uważając, aby susz nie zakrył dna.

Krok 6. Zalej susz niewielką ilością chłodnej wody, celując w odkryte dno matero i poczekaj, aż płyn wsiąknie w susz.

Mała dygresja: dawniej wierzono, że „znikająca” w tajemniczy sposób woda, to tzw. „łyk dla świętego Tomasza”. Legenda powstała za sprawą Jezuitów, którzy przybyli do Ameryki Południowej po podboju kontynentu przez hiszpańskich konkwistadorów. Jezuiccy misjonarze szerzyli wśród Indian chrześcijaństwo, które w pewnym momencie zaczęło przeplatać się z wierzeniami rdzennej ludności. Zaczęto wierzyć, że to święty Tomasz sprowadził na świat i pokazał ludziom ostrokrzew paragwajski. Pierwszy łyk yerba mate był więc „darem” dla niego, oddawanym w ramach podziękowania za pokazanie ludności cudownej rośliny.

Krok 7. Ostatnim etapem przygotowania naparu jest zalanie suszu gorącą wodą do pełna. Optymalna temperatura parzenia yerba mate to około 70-80 °C. Im woda będzie chłodniejsza, tym yerba mate będzie parzyć się dłużej, będzie łagodniejsza w smaku i znacznie słabiej uwolni swoje właściwości. Bardzo ważne jest, żeby woda nie była zbyt gorąca - wtedy sparzy liście ostrokrzewu, a napar będzie bardzo gorzki. Jeśli nie posiadasz termometru i nie możesz dokładnie sprawdzić temperatury, po prostu odczekaj około 4-10 minut od zagotowania wody (w zależności od tego, z czego wykonany jest czajnik, w którym gotujesz wodę i jak grube są jego ścianki). Jeśli nie włożyłeś wcześniej bombilli do matero - zrób to teraz, zatykając ustnik kciukiem. W ten sposób unikniesz zatkania filtra. Zalany susz parzy się około 5 minut. Dłuższy czas parzenia spowoduje, że napar nabierze mocy i goryczy.

Pamiętaj! Porcję suszu możesz zalewać nawet kilkanaście razy do momentu, gdy będziesz czuć smak naparu. Z każdym zalaniem napar będzie słabszy. Ciekawostką jest „parzenie” yerbyw wodzie o niskiej temperaturze. Lodowata yerba mate popularna jest szczególnie w Paragwaju, gdzie w porze letniej jest bardzo ciepło. Tak przygotowana yerba nazywana jest tereré.

Parzenie yerby jest banalnie proste!

Opisana wyżej instrukcja przygotowania yerba mate odnosi się do tradycji. W rzeczywistości, napar możesz pić tak, jak chcesz - w zwykłym kubku lub szklance, przygotowany za pomocą zaparzacza czy french pressa, pity bez użycia bombilli. Picie yerba mate nie będzie jednak miało w sobie tajemniczości, magii i „tego czegoś”. Choć wydawać się może, że przygotowanie yerba mate w tradycyjny sposób jest trudne i czasochłonne, to nie ma nic bardziej mylnego. Przekonasz się, że szybko nabierzesz wprawy, a rytuał parzenia yerba mate stanie się twoim codziennym nawykiem. A teraz łap za ulubione matero i bombillę i zaparz najpyszniejszą yerbę na świecie!

Źródła informacji:

1. M. Petruzzello, Mate - beverage, Encyclopædia Britannica.
2. Wikipedia.org:
• https://pl.wikipedia.org/wiki/Yerba_mate.
• https://pl.wikipedia.org/wiki/Herbata_chi%C5%84ska_(ro%C5%9Blina).

Sprawdź nasze inne artykuly:

• Yerba Mate - właściwości
• Yerba mate bez bombilli? Jest na to sposób. Zaparzacze ze stali nierdzewnej już w ofercie!